Depresyon Tanısı
Herkes bazen kendini mutsuz isteksiz ya da değersiz hissedebilir peki depresyon diyebilmemiz için kriterlerimiz nedir?
Süre,sıklık,işlevsellik
Bu üç kriter tüm psikiyatrik hastalıklarda da geçerlidir
Daha önce depresyon paylaşımımda bahsettiğim depresif belirtilerin;
- hemen hergün ve günün büyük bir kısmında olması
- en az 15 gündür var olması
- bireyin günlük işlerini, özbakımını yapamaz hale gelmesi, aile ve sosyal ilişkilerinin bozulması, okul ya da iş hayatının aksaması gibi işlevselliğin bozulması gerekmektedir
Depresyonda Tetikleyici Nedenler?
Ailede psikiyatrik hastalık,
depresyon tanısının olması
Bireyde herhangi başka bir psikiyatrik hastalığın olması
Kronik hastalığa sahip olmak; diyabet, böbrek yetmezliği, kanser gibi...
Aile ilişkilerinde sorun olması, aile içi şiddet, anne baba ayrılığı, işsizlik, alkol kullanımı...
Okul değişikliği, kardeş doğumu ya da sevgiliden ayrılma gibi bir çok faktör tetikleyici olabilmektedir.
Depresyon Tedavisi
1-ilaç tedavisi
2-psikoeğitim
3-aile dinamiklerinin ele alınması / aile tedavisi
4- psikoterapi
5- intihar riski yüksek bireylerin yatarak tedavi alması gerekmektedir
Başka Neler Yapılabilir?
1-EGZERSİZ: haftada en az 3 gün yapılan sporun antidepresan etkisi olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Ben sıklıkla açık hava yürüyüşü öneriyorum
2-DAVRANIŞ AKTİVASYONU:
daha önce keyif aldığınız aktiviteleri keyif almayı beklemeden zorla yapın!
Sıklıkla önce istek gelmesi beklenir, halbuki önce eylem gelir sonra istek! Hergün dişini fırçalayan birisi aksadığı zaman fırçalamak ister
3- Günlük rutinlerinizi ve özbakımınızı devam ettirin
4-Duygu Düzenleme Becerilerini Geliştirme;
Duygu tanıma ve duygu ifade etme, duygu takip günlüğü tutmak gibi
5-4D Çizelgesi kullanabilirsiniz
6- Sizi sürekli eleştiren, yetersiz hissettiren üst benliğinizi( iç sesinizi) biraz susturun!
Başkalarına gösterdiğiniz anlayışın, şefkatin birazını kendinize gösterin.
Yapabildiğiniz şeyleri, sevdiğiniz özelliklerinizi kendinize söyleyin
4D Tekniği (Bilişsel Davranışçı Terapi Tekniği)
Durum: hergün yaşadığınız önemli bir olayı/durumu yazın
Duygu: o anda ne hissettinizi yazın
Düşünce: aklınızdan geçen otomatik düşünceleri yakalamaya çalışın. Bunlar bilişsel çarpıtmalar yani düşünce hatalarıdır
Davranış: sonra ne yaptığınızı yazın
Bir hafta bunu yaptıktan sonra düşünce kısmına başka ne olabilir? diyerek, olumlu alternatif düşünceler geliştirin.
zamanla bakış açınızı genişletip, düşünce hatalarınızı azaltabilirsiniz.
Peki Aileler Ne Yapabilir?
1- Çocuğunuzu bu dönemde takip edemediği sorumluluklar için eleştirmeyin, yardımcı olun.
“Yediğin önünde yemediğin arkanda! Şımarıklık bu canım!”gibi yaklaşımlarda bulunmayın!!
2- Anlayışlı ve şefkatli yaklaşın
“Onun yanında olduğunuzu hissetsin”
3- Bu gün nasılsın gibi sürekli takip halinde olmayın ya da sorulara boğmayın? Kaygınızı çocuğa aktarıp huzursuzluğunu artırabilirsiniz!
hissettirmeden takipte kalın
4- Çocuğunuzun bir sorunu varsa; bu sizinle mi ilgili yoksa çocuğa mı ait? Ayırt edin! Çünkü sorun çocuğa aitse sadece dinleyin akıl vermeyin!
Çözüm sunmayın, çözüm onda saklı ve kendisinin bulması için yansıtma yapın
‘bunun sana yapılan bir haksızlık olduğunu düşünüyorsun’ gibi böylelikle çocuğunuzun size açılmasına yardımcı olup, kendi kendine çözüm bulmasını da teşvik edebilirsiniz
5- Bu durumdan dolayı aşırı ilgili olma veya mutlu olsun diye her dediğini yapma
gibi pozitif pekiştireçler kullanmayın! Bu durumdan kazanım elde etmek, şikayetlerinin daha uzun sürmesine neden olabilir